Theo lời kể của các lão võ sư, Võ sư, Huấn luyện viên ở vùng Tây Sơn Thượng Đạo (nay là An Khê – Gia Lai), khi dựng cờ khởi nghĩa lập căn cứ địa, chiêu mộ anh hùng hào kiệt bốn phương, ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ đã biên soạn và cho tướng sĩ tập luyện bài “Độc Lư Thương” vào khoảng năm 1770.

Độc Lư Thương có một ngụ ý sâu xa mà không phải ai cũng biết được đó là ý nghĩa tượng trưng cho sự đoàn kết của ba anh em nhà Tây Sơn hội tụ đứng lên dựng cờ khởi nghĩa, vững chắc trong thế ba chân của chiếc lư hương. Độc lư còn có nghĩa tôn thờ một chủ, quyết tâm đồng lòng ủng hộ nghĩa quân Tây Sơn của nhân dân.

Clip biểu diễn độc lư thương :

Đặc điểm chính của Độc lư thương là mô phỏng hoàn hảo theo thần thái của chiếc độc lư ba chân cắm cây hương trên các bệ thờ, bài thương thể hiện sự vững chắc liền lạc và kín đáo khi phòng thủ, thần tốc và bất ngờ khi tấn công. Đòn thế của bài liên hoàn hỗ trợ nhau, biểu hiện sự kết hợp hài hòa của binh khí là cây trường thương trong tay người thi triển các đòn thế với thập tam pháp: thủ pháp, nhãn phàp, thân pháp, yêu pháp, bộ pháp, thức pháp, đảm pháp, khí pháp, thần pháp, kình pháp, cước pháp, thế pháp, tâm pháp. Bởi vậy, uy lực của bài chỉ thực sự được phát huy tại những địa thế rộng rãi, nơi chiến địa, và tỏ ra hiệu quả trong quân đội Tây Sơn khi đánh trên lưng ngựa, trên thuyền hay dưới đất

Binh khí chủ yếu là cây trường thương sắc bén, thẳng tắp. Tác dụng của bài thương là để rèn luyện sức khỏe, nâng cao tư duy võ thuật chứ không phải là miếng võ mang tính chất tấn công.

PHAN THƯƠNG